Stichting Aanpak Verlegenheid Enz. (SAVE)

Home    Zelfhulp    Levensloop    Stichting    Aanpak    Verlegenheid    Huishoudelijk reglement    Literatuur    Pesten  

Workshop reageren op kritiek en pesten   Therapieen    Recensies basiscursus VVM    Jaarverslag 2012    Bestuurlijke principes  

  Links    Inbreng van lezers    Contact


Er wordt naar gestreefd deze website voortdurend actueel te maken.                                        Lettertype te groot? Ctrl. - (min), te klein? Ctrl +

Zelfhulp

Samenvatting: Zelfhulp is een vorm van hulp waarbij de deelnemers, tijdens gezamenlijke begeleiding van de cursusavonden door henzelf, in uitdagende en leerzame situaties worden gelaatst bij wijze van oefening, zonder de tussenkomst van professionele krachten.

De term zelfhulp lijkt een innerlijke tegenstrijdigheid, want als je jezelf kunt helpen, dan heb je blijkbaar geen echte hulp nodig. Er is sprake van zelfhulp als er geen professionele krachten bij de begeleiding van de groep in het spel zijn, binnen welke activiteit van de groep ook. Iedereen kan boeken over psychologie raadplegen. De cursusbijeenkomsten worden grotendeels op eigen kracht begeleid door de groepsleden, namelijk volgens een speciale begeleidingsmethode. 
De groepsleden helpen elkaar daarbij zelf. Hulp geven houdt in hulp krijgen, want het geven van goede hulp vergroot het zelfvertrouwen. Er is onder de deelnemers geen vaste leider. Zij wisselen van rol en zijn, in welke rol dan ook, in principe gelijkwaardig aan elkaar. Men is zelf verantwoordelijk voor de eigen vooruitgang. Deze nadruk op de eigen verantwoordelijkheid vergroot de ondernemingsgeest en dus de kans op overwinning van de eigen verlegenheid. De meerhoofdige leiding van de groep biedt stabiliteit (van belang bij ziekte e.d.).
Dit is het aspect "zelf" van de paradox "zelfhulp".
    Het element "hulp" houdt in: alle hulpmiddelen, zoals mondelinge aanwijzingen en adviezen, boeken, handleiding en begeleidingsmethode. Bij voorkeur worden of zijn deze middelen ontworpen en ontwikkeld door hen die praktijkervaring met deze begeleidingsvorm hebben.

Er is door de zelfhulp geen ruimte voor de (onbewuste) instelling: "Ik kan achterover leunen, mijn therapeut moet mij van mijn verlegenheid afhelpen. Dat is zijn beroep." 

 
Voor alle duidelijkheid: Een afgestudeerde psycholoog die aan zijn verlegenheid wil werken is uiteraard van harte welkom als cursist. Na de cursus is hij van harte welkom als begeleider (regiocoördinator). De begeleiding en de begeleidingsmethode worden echter niet gewijzigd volgens zijn inzichten. Zelfhulp is als enige grondslag zelfs opgenomen in de statuten van de vereniging. De gekozen methode is ontstaan uit de bronnen uitgebreide praktijkervaringen en theoretische inzichten. Dat wil niet zeggen dat er geen verbetering mogelijk is. Ideeën van wie ook zijn welkom en kunnen worden ingebracht bij het stichtingsbestuur, dat kan besluiten de inbreng uitgebreid aan empirisch onderzoek te onderwerpen. De praktijk is de beste leermeester.

Zoals je bij de vereniging regiocoördinatoren hebt, die een groep opstarten en zo veel mogelijk verantwoordelijkheid overdragen, heb je bij de stichting medewerkers die precies hetzelfde werk doen op een gebied waarmee de vereniging zich (nog) niet bezighoudt, zoals een workshop "Reageren op kritiek en pesten" of "Interviews geven".

* Bv. de structuur van de cursusavonden vormt een eenheid met de losheid van de uitstapjes, die een toepassings- en oefenmogelijkheid zijn voor de geleerde vaardigheden.

Toelichting

Binnen de Vereniging van Verlegen Mensen is er een paar keer iemand geweest die gevraagd heeft naar een beroepskracht voor begeleiding van de avonden, toen het cursusmateriaal nog niet zo uitgekristalliseerd was als nu. Het bestuur van de vereniging heeft er als volgt op geantwoord, een antwoord waarin de stichting zich geheel kan vinden.

CITAAT

Omdat het aantrekken van een professionele kracht niet past bij de zelfhulp­filosofie van de vereni­ging, zoals die in de statuten is vastgelegd, heeft het bestuur besloten geen psychologen in de groe­pen toe te laten, ook niet in het uiterste geval.

Het binnenhalen in de groepen van psycho- en andere -logen voor groepsbe­geleiding druist in tegen het principe van zelfhulp. Begelei­ding van groepen via zelfhulp stimuleert groepsleden tot actief gedrag en verantwoor­delijkheid. Het zelf opdoen van kennis en vaardigheden op het gebied van begeleiden van groepen heeft als extra voordeel dat dit zelfvertrouwen geeft.

.
De zelfhulpfilosofie is besproken in het kaderweekend in de jaren 90. Door de kaderle­den zijn toen de voor­delen van de zelfhulporganisatie als volgt onder woor­den gebracht.

-    zelfhulp: je bent gelijkwaardig aan elkaar en er is wederke­rig­heid in de vorm van elkaar behulpzaam zijn

-    meer herkenning en erkenning met het doel om de verle­genheid te over­winnen

-    mogelijkheid om contacten te leggen met gelijkgestemden

-    goedkoper (geen dure therapieën)

-   in eigen tempo in een vertrouwde omgeving aan je verle­genheid wer­ken (dit houdt wel in dat de voortgang van de    ontwikkeling je eigen verant­woorde­lijkheid is)

-    alle leden hebben een gemeenschappelijk doel

-    gevarieerd aanbod / breed oefenterrein / informele omgeving

 

Los van de cursusavonden zelf moedigt de vereniging het op­doen van kennis en in­zicht aan door het laten optreden van professionele krachten bij lan­de­lijke dagen en cursussen voor kaderleden. Op deze wijze kunnen professio­nele krach­ten onze (kader)leden in­spi­ratie ge­ven om op hun plaats ge­moti­veerd aan de verlegenheid van hen­zelf en mede-leden te werken.

EINDE CITAAT


De vaardigheden die men spelenderwijs opdoet bij het oefenen in het samen begeleiden zijn:

-    Leren spreken in een groep

-    Leren improviseren en omgaan met onverwachte situaties

-    Leren de cursusavond voor je te zien (visualiseren).

-    Helder het doel van een oefening kunnen uitleggen

-    Leren observeren, leren zien wat een groepslid aan kan en wat (nog) niet.

-    Leren onderbreken van een groepslid

-    Leiden van een discussie

-    Leren kritiek zodanig te uiten dat de cursisten niet gekwetst worden en zij toch verder geholpen worden

-    Leren kritiek te ontvangen en erop te reageren

-    Leren de gang van zaken in dienst te stellen van de doel­stellingen van de cur­sus

‑    Timing

-    Leren overleggen

-    Leren positieve inbreng te belonen en negatieve inbreng om te buigen. 

-    Leren elkaar aan te vullen maar niet af te vallen

-    Leren zelf een voorbeeld te geven bij het toepassen van de communica­tie­ve vaardig­heden

-    Methoden om de onderdelen van de avond niet te laten uitlopen (tech­nie­ken om een verhaal af te breken)

-    De mate van openheid / geslotenheid van de cursisten leren respecteren.

-    Juist doorverwijzen naar RIAGG

 

 

                                                                                                                                        +_+_+_+_+_+_+_+_